Space for Grace is een samenwerkingsprogramma dat via innovatie en creativiteit wil testen en onderzoeken hoe de vitaliteit van geloofsgemeenschappen gestimuleerd kan worden. Om te spreken over vitale en bloeiende geloofsgemeenschappen zijn een aantal basisvoorwaarden noodzakelijk. Één daarvan is dat een cultuur van fysieke en psychische veiligheid gegarandeerd is. De lichamelijke en mentale integriteit van iedere betrokkene – vrijwilliger, vrijgestelde, deelnemer, minderjarig of meerderjarig – moet ten allen tijde verzekerd zijn.

Geloofsgemeenschappen die geselecteerd worden om deel te nemen aan Space for Grace, worden daarom uitgenodigd om expliciet werk te maken van die cultuur van veiligheid. Dat kan op verschillende manieren:

• De rechtspersoon van de geloofsgemeenschap wordt gevraagd om een schriftelijk beleid uit te werken, dat gekend en gedragen is door de betrokkenen.
• In parochiale context wordt de gedragscode van de Belgische Kerk onderschreven en geïmplementeerd, in mei 2019 gepubliceerd door de Belgische bisschoppenconferentie.
• Er wordt een vertrouwenspersoon aangeduid voor de gemeenschap, en er wordt op gepaste wijze gecommuniceerd over de bereikbaarheid van deze vertrouwenspersoon en over de procedure om een klacht of een bezorgdheid te melden.

In de gedragscode van de Belgische kerk worden elf concrete leef- en werkregels naar voor geschoven. Deze regels gaan over de omgang met minderjarigen, maar vanuit Space for Grace benadrukken we dat deze regels evenzeer belangrijk zijn in de context van het werken met (kwetsbare) volwassenen.

1. Bejegen hen met eerbied, beluister hen en betrek hen bij beslissingen die hen aanbelangen.
2. Wees een voorbeeld en bied houvast zonder bezitterig of belerend te doen.
3. Werk aan transparante en correcte omgangsvormen.
4. Zorg voor een cultuur van openheid waarin ze hun vragen en zorgen kunnen verwoorden.
5. Maak hen bewust van wat wel en niet aanvaardbaar is.
6. Vermijd netelige situaties die tot verdachtmaking of beschuldiging kunnen leiden.
7. Weet dat onschuldige gedragingen (zoals een kind of jongere omarmen) anders kunnen worden geïnterpreteerd dan je bedoelt.
8. Vermijd situaties waarin iemand zich met kinderen of jongeren afzondert, of activiteiten opzet waarbij derden niet kunnen meekijken.
9. Organiseer pastorale activiteiten met kinderen en jongeren in een daartoe gepaste omgeving en op gepaste tijden.
10. Voorkom elk gebruik van geweld, seksuele zinspelingen, provocerende gebaren of beeldmateriaal dat kinderen of jongeren in hun menselijke waardigheid kan kwetsen.
11. Bevoordeel bepaalde kinderen of jongeren niet met geschenken, geld, aandacht of genegenheid.

Vanuit het Space for Grace programma willen we deelnemende geloofsgemeenschappen concreet ondersteunen om deze cultuur van veiligheid te integreren in de werking en de organisatie. In overleg met de deelnemers wordt afgesproken hoe deze ondersteuning er kan uitzien.

Space for Grace is een programma dat ontwikkeld is door Porticus en in Vlaanderen geïmplementeerd wordt in samenwerking met het Interdiocesaan Pastoraal Beraad, Hefboom en het Academisch Centrum voor Praktische Theologie van de KU Leuven. Lees hier meer over het Safeguarding-beleid van Porticus.